Havalandırma sistemi, kapalı bir alanın havasını değiştirmek amacıyla içerideki kirli havanın atılması, dışarıdan ise temiz hava verme ya da hava akımı oluşturma anlamına gelir.
Günümüzde insanlar vakitlerinin çoğunu kapalı ortamlarda geçiriyor. Bu yüzden havalandırma sistemlerinin sağladığı hava sirkülasyonu sayesinde iç mekân kirliliğinin önlenmesi büyük önem taşıyor.
İyi havalandırılmış ortamlarda insanlar daha üretken olur, konforlu ve huzurlu hisseder. Peki, binanızda iyi çalışan bir havalandırma sistemi ya da mevcut havalandırma sistemi yoksa ne gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz?
Nem birikimi artar
Binanızda havalandırma sistemine önem vermezseniz karşılaşacağınız problemlerden biri nemdir. İç mekânın iyi havalandırılması havadaki su buharını dengeleyerek nemi önler.
Havalandırma sistemi bulunmayan mekânlarda nem, burun tıkanıklığına ve nefes alma zorlukların yol açar. İyi havalandırılmayan ortamlarda nem; kişilerde öksürük, burun akıntısı ve geniz akıntısı gibi sağlık sorunlarına sebep olur.
Fazla nem hayat kalitenizi olumsuz yönde etkilemesinin yanında alerjik rinitiniz varsa şikâyetlerinizi daha da şiddetlenmesine neden olur.
Yaşadığınız yerde havalandırma sistemine önem verilmemesi hapşırık, burun akıntısı ve kaşıntısı gibi şikâyetleri de beraberinde getirecektir.İyi bir havalandırma sistemi nemin tamamıyla ortadan kaldırılmasına sebep olmamalıdır. İdeal nemin korunması gerekir. Kış aylarında iç ve dış mekânlardaki sıcaklık farkı cam ve kapı pervazlarında terleme ve zaman zaman su damlamalarına neden olabilir. Bu, ideal olmayan nemdir ve zaman içinde küf oluşumuna sebep olur. İdeal nem, ortamdaki bağıl nemin yüzde 35 ile yüzde 55 arasında tutulmasıyla sağlanır.
Küf oluşumuna sebep olur
Küf, nem ve ısının etkisiyle meydana gelen mantarlardır. İyi havalandırılmayan nemli ortamlarda küf oluşumu görülür. Nemli ortamlarda yaşayan kişilerde alerjik rinit, nefes darlığı, astım, solunumda hırıltı, öksürük ve atopik dermatit görülebilir. Bazı mantar türleri (örneğin aspergillus) ise akciğer iltihabına sebep olur.
Küf oluşmuş alanlarda havalandırma sistemine geçildiğinde önceden küf oluşmuş alanların temizlenmesi elzemdir. Bu temizlik eldiven ve maske takılarak yapılmalıdır.
Kötü koku oluşur
İç ortamın iyi havalandırılmaması sonucu ortaya çıkan hava kirliliği kötü kokuya yol açar. İç ortamdaki hava kitlesi; rutubet, sıcaklık, bina materyalleri, içinde yaşayan canlılar ve hava hacmine göre değişkenlik gösterir. Havalandırma sisteminin bulunmadığı binalarda alınan kötü koku hem kişileri rahatsız eder hem de kısa vadede birçok hastalığın habercisi olabilir.
Bakteri ve virüslere davetiye çıkarır
İç ortamda yüzde 35 ile yüzde 55 arasındaki bağıl nem oranı normal kabul edilir. Bağıl nemin yüzde 35’in altında olduğu mekânlar kuru, nemin yüzde 55’in üzerinde olduğu ortamlar ise yaştır. Bakteri ve virüsler, kapalı mekânlardaki bağıl nemin yüzde 55’in üstüne çıkmasıyla oluşur ve yayılırlar. Bu mekânlarda bulunan virüsler grip, bronşit ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara sebep olabilir. Bakteriler ise doğru nem dengesi sağlanmadığı sürece hava yoluyla kısa sürede yayılırlar.
İdeal nemin sağlanması, her iç ortam gibi, binalar için de çok önemlidir. Mekânlarda havalandırma sistemiyle kontrolü sağlanan uygun nem ise bakteri, virüs, akar ve tozun çoğalmasının önüne geçer.
Sıcaklık artışı görülür
Bir havalandırma sisteminin görevi atmosferik koşulları sağlamasıdır. Yaz aylarında iç mekânlardaki hava, iyi bir havalandırma sisteminiz yoksa kontrol edilemez bir hale gelir. Sıcaklığın artması iç ortam havasında bakteri artışına sebep olabilir. Kontrollü olmayan sıcaklık yaz mevsiminde hayat kalitenizi olumsuz etkileyebileceği gibi kış aylarında da rutubete neden olabilir.Yangın ve patlama riski artar
Binanızda havalandırma sistemine önem vermezseniz bina içindeki kirli hava birikimini engelleyebilmenizin bir yolu yoktur. Sirküle olmayan hava olası yangın ve patlamalara davetiye çıkarabilir.
Havalandırma sistemlerinde kullanılan hava kanalları, olası bir yangın durumunda atık gaz çıkışını sağlar. Yangına karşı alev yürütmez özelliğine sahip hava kanalları atık gaz geçişi esnasında hava sızdırmazlığı sayesinde güvenilirdir. Böylece olası bir yangında zehirli gaz çıkışına sebep olmazlar.
Sadece iyi bir havalandırma sistemi yetmez
Havalandırma sistemi; binanızdaki nem, küf kötü koku oluşumunu, sıcaklık artışını engeller. Mekândaki yangın ve patlama riskini azaltır, sizi burun ve boğaz tahrişlerinden, alerjik hastalıklarından, halsizlik, göz yanması ve hava yolu enfeksiyonlarından korur. Fakat ortamdaki hava kirliliğini önlemek için sadece iyi bir havalandırma sistemi yeterli değildir.
- Toksik olmayan temizlik malzemeleri ve boyalar kullanılması
- Basınçlı parfüm ve spreyler kullanılmaması
- Tehlikeli kimyasallar içeren izolasyon malzemeleri yerine sürdürülebilir; insana ve çevreye uyumlu kauçuk ürünler tercih edilmesi
- Kapı ve pencerelerde izolasyon mevcutsa havalandırma süresinin artırılması
- Mutfakta yemek yaptıktan sonra oluşan kötü koku ve kirleticilerin aspiratör kullanılarak dışarı atılması gerekir.
Havalandırma bakımı ihmal edilmemeli
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımızdan bazıları;
Unutmayın, havalandırma sistemi bir lüks değil, zorunluluktur. Binanızdaki havalandırma sistemi Çevre Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı yönetmeliklerine uygun olmalı, deneyimli ve profesyonel bir ekip tarafından kurulmalıdır. Havalandırma sistemlerinin tam performans ile çalışabilmesi için periyodik bakımlarının yapılması büyük önem arz eder. Sistemlerin periyodik bakımlarının ihmali halinde hava kanallarında bulunan toz, parçacık, kir ve diğer zararlı partiküller filtrede birikir ve filtrelerin daha çabuk kirlenmesine sebep olur. Kirli filtrelerin çalışma performansı düşer. En önemlisi de bu filtrelerin kullanıldığı havalandırma sistemleri insan sağlığını tehdit eder. Havalandırma sistemindeki filtrelerin kirli olması, hava sirkülasyonu sırasında bakteri ve mikrop gibi insan sağlığını tehdit eden mikroorganizmaların iç mekâna yayılmasına sebep olur. Havalandırma bakımının düzgün yapılmaması sonucu kişilerde akciğer iltihaplanması, legionella pnömonisi, hastalığı görülür. Bu yüzden havalandırma sistemlerinin bakımı ihmal edilmemeli, profesyonel ekipler tarafından periyodik olarak tekrarlanmalıdır.HASTANELERDE HAVALANDIRMA SİSTEMİ NEDEN ÖNEMLİ?
Yalıtımda Esnek Hava Kanalları Çeşitleri: Neden Önemli ve Nasıl Seçilir?