Bina yalıtımı ya da bina izolasyonu, herhangi bir yalıtım malzemesi kullanılarak, ortamdan dışarı veya dışarıdan ortama olan enerji akışının indirgenmesidir.
Binalarda enerji performansı yönetmeliğine göre, binaların ısı geçirgenliğine, karbon emisyonuna, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına ve çevrenin korunumuna dikkat edilerek yapılması gerekiyor. Bu gereksinimleri sağlamada büyük önem taşıyan malzemelerden birisi yalıtım. Yalıtım malzemeleri, konut, hastane, fabrika, alışveriş merkezi gibi farklı bina tiplerine göre değişiklik gösterir.
Yalıtım, binaların uygun sıcaklıkta olmalarını sağlamak, ses geçirgenliklerini azaltmak, sürdürülebilir binalar tasarlamak için kullanımı elzem bir malzeme. Bina yalıtımını; dışarıdaki hava sıcaklığı, ortam nemi, bina tipi, kullanım alanı, ses, enerji tasarrufu, sürdürülebilirlik gibi birçok durum etkiler.
Sizlere bina yalıtımı denilince akla gelen 5 önemli faktörden bahsedeceğiz.
Sıcaklık
Bina yalıtımını etkileyen en önemli faktörlerden biri ısıdır. Bir yapıda, dış mekân sıcaklığı değiştikçe ısı alışverişi olur. Kışın içerideki ısı dışarı salınırken, yazın da dışarıdaki ısı içeri alınır. Kış aylarında en önemli gereksinimlerden biri yüksek enerji harcayarak ısıttığınız mekânın uzunca bir süre o ısıyı muhafaza edebilmesidir. Aynı şekilde yazın da, soğuttuğunuz mekânın uzunca bir süre o soğukluğu koruyabilmesini beklersiniz. Bu nedenle eğer çok soğuk bir çevredeki bir yapıya yalıtım malzemesi seçiyorsanız ısı tutuculuğunun yüksek olması gerekir.
Bununla birlikte soğuğun en çok gelebileceği kuzey ve doğu cepheleri düşünülerek, içerideki ısı konforunun korunması isteniyorsa bu cephelerde etkin ve doğru yalıtım sistemlerinin kullanılması önemli. Ayrıca çatıda ve toprağa basan zeminlerde kullanılan yalıtıma dikkat edilmeli. Bunun dışında pencere gibi açıklıkların da yapımında yalıtımlı malzemeler kullanılarak istenildiği durumlar hariç hava akışına izin verilmemeli.
Bina içerisindeki mekanik sistemlerin ve havalandırma sistemlerinin yalıtım malzemeleri uygun kalınlıkta seçilmesi gerekiyor. Böylece ısı kayıplarından dolayı sıcaklık düşüş veya yükselişlerinin önüne geçilebilir.
Yangın
Yangın, kimyasal bir reaksiyon olup tüm yapılar için tehlike yaratacak bir etkendir. Yapıların içerisindeki hemen hemen her eşya yanıcıdır. Bu eşyalardan herhangi birinin oksijen ve ısı ile buluşması yangına sebep olur. Üstelik yapılar ısı oluşumunu sağlayacak kıvılcımı yaratabilecek teknolojik aletlerle doludur. Bu evlerin, bir arada büyük bölgeler oluşturduğunu da düşünürsek yangın pek akla gelmeyecek bir olasılık sayılmaz.
Yapılarda angının yürümesine izin verecek yalıtım malzemeleri kullanılması, binaya ve hatta içerisindeki insanlara yüksek derecede zarar verebilir.
Kalabalık kentlerde yaşayan bizler için her an yangın tehlikesini tamamen önleyecek malzemeler bulmak zor olsa da yangının ilerlemesini yavaşlatacak, yayılmasını güçleştirecek malzemeler var. Bu nedenle yapılarda kolaylıkla tutuşabilecek veya yangının yürümesine izin verecek yalıtım malzemeleri kullanılması, binaya ve hatta içerisindeki insanlara yüksek derecede zarar verebilir. Aynı şekilde kimyasal gaz salınımları yapacak özellikte yalıtım malzemelerinden kaçınılmalı.
Elektrik kaçağı gibi etkenlerle hızlı bir şekilde tutuşabilecek tesisat malzemelerinin, yangına sebebiyet vermeyecek yalıtım malzemeleriyle kaplanması gerekir. Bir bölgede başlayan yangının yayılmasını engelleyecek yalıtım malzemeleri kullanımı binanın diğer bölümlerini korumak açısından değerlidir.
Nem
Bina yalıtımını etkileyen en önemli faktörlerden biri nemdir. Bina yalıtımı, ortamın nemi ve binanın içinde oluşabilecek nem düşünülerek yapılmalı. Bunun için hangi alanlarda nasıl bir yalıtım uygulanacağına dikkat edilmeli.
Yalıtımı iyi yapılmamış bir binada nem, binayı zamanla içten içe çürütebilir.
Özellikle ıslak mekanlarda ve çatı katlarında yalıtıma yeterince önem verilmemişse sızıntılara sebep olunabilir. Bu sızıntılar zamanla duvarlarda küf dediğimiz mikroorganizmaların oluşmasını sağlar. Bu da sağlık için son derece tehlikelidir.
“Yalıtım malzemesinin neme dayanıklı olması elzemdir.”
Ayrıca bina içindeki tesisatların yalıtımlarında da nem büyük ölçüde etkileyici bir faktör. Havalandırma sistemleri, mekanik tesisatları, tesisat sesinin absorbe edilmesi ve ısının korunması gibi sebeplerle yalıtım malzemelerine ihtiyaç duyarlar. Fakat bu sistemlerin en çok da sudan korunması gerekir. Bunun için de yalıtım malzemesinin neme dayanıklı olması elzemdir.
Borular için gözenekli yapıda yalıtım malzemeleri kullanılmışsa buhardan koruyucu başka bir yalıtım malzemesi ile tekrar kaplanmalı. Neme dayanıklı olmayan yalıtım malzemeleri, tesisatlarda korozyona sebep olarak tesisatların dayanıklılığını azaltıp ömürlerini kısaltırlar. Ekonomik açıdan da baktığımızda uzun ömürlü bir bina yalıtımı için neme dayanıklı yalıtım şarttır.
Ses
Gün geçtikçe daha çok kentleşen dünyada hızlıca yükselen metropoller hayatımıza yüksek oranda gürültüyü de getirmiş oluyor. Bu nedenle de her gün gürültüden korunmanın yeni yollarına bakıyoruz. Sadece binaların dışında meydana gelen taşıtların, fabrikaların, insanların oluşturduğu sokak gürültüsü değil; binaların içlerinde oluşan insan sesleri, mekanik ve havalandırma tesisatlarının sesleri de benzer derecede rahatsız edici oluyor. Bu gibi birçok sebepten ses yalıtımı da bir binanın olmazsa olmazı arasına giriyor.
Bir de stüdyo gibi başkaları için yüksek derecede rahatsızlık verebilecek mekânlar var. Bu mekânların insanların yaşam alanlarıyla beraber aynı binada olabilmeleri için yeterince ve gerektiğince yalıtılmış olmaları gerekiyor. Uygun malzemelerle yalıtım yapılmadığı takdirde insanların sağlık ve konforunu etkiliyor.
Enerji Tasarrufu
Doğru ve kaliteli malzemelerle yalıtımı yapılmış bir binanın ısınma veya soğutma için harcadığı enerji ile yalıtımsız veya kalitesiz yalıtılmış bir binanın harcadığı enerji oldukça farklıdır. Böyle bir binayı hem ısıtmak veya soğutmak için çok fazla enerji harcarsınız hem de mekânın onca enerji harcayarak kazanmış olduğu ısıyı korumakta zorlanır ve hatta koruyamazsınız.
Özellikle soğutma ve ısıtma tesisatlarında uygun yalıtım malzemeleri kullanmadığınız takdirde, tesisatların ısıtma için yüksek enerji harcayarak kazandığı ısının bir kısmını, daha mekâna ulaştıramadan kaybedersiniz.
Aynı şekilde soğutma için yüksek enerji harcayarak mekâna kaybettireceği ısının bir kısmını mekâna gelmeden kazanmış olursunuz.
Enerji tasarrufu, ekonomik boyutunun yanı sıra çevre için de büyük önem taşır. Sürdürülebilir ve çevreye uyumlu binalar inşa edebilmek için enerji korunumuna dikkat etmek gerekir.
İlginizi çekebilecek diğer bir yazımız; Yalıtım Malzemesi Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gereken 7 Özellik
